Voor kleine of middelgrote bedrijven in de metaalsector is het soms knap lastig om door te stomen naar een volgend level. Dat zit hem dan vooral in hun financiële slagkracht – zelfs met een goede omzet beschikken ze over te weinig middelen om de investeringen te doen waarmee ze serieuze stappen kunnen zetten. “Samenwerking is een must.”
“Met negativisme komen we nergens.” Henk Meijer, algemeen directeur van Venus & De Waard in IJmuiden, is er heel stellig over. “In Den Haag mogen ze zichzelf weleens achter de oren krabben: dat ze elkaar daar steeds de schuld in de schoenen proberen te schuiven of elkaar tot op het bot afbreken is absoluut not done. Liever zou ik zien dat de politiek overgaat tot actie en veel meer onderneemt. Is dat ook niet hun rol? Dat ze het land en de economie naar een hoger plan tillen? Met actie en samenwerking komen we tenminste ergens. Passief wat krakelen – het is zo zinloos.”
Op avontuur
Zelf is Meijer ontzettend positief ingesteld. Ondanks het feit dat hij ziet dat alle kleine en middelgrote metaalbedrijven in Nederland, inclusief dat van hemzelf, tegen dezelfde problemen aanlopen. Dat ligt eigenlijk nooit aan hun vakbekwaamheid of deskundigheid.”Vaak doen juist die bedrijven heel specialistisch werk en hebben ze ook een mooi klantportfolio. De lastigheid zit hem ondanks een prima omzet in hun financiële slagkracht: die is te gering om de volgende stappen te kunnen zetten.” Meijer ziet de oplossing in een soort confederatie van kleine en middelgrote metaalbedrijven. Een serieus avontuur, dat erkent hij direct. Je moet wel durven. “Maar het is een avontuur met kans van slagen; de voordelen zijn immens.”
Cobot en durfal
In confederatieverband hebben de bedrijven namelijk wél de financiële ruimte voor investeringen. Bijvoorbeeld op het vlak van automatisering. “Wil je overgaan tot de aanschaf van een cobot – een robot die steeds ingesteld kan worden om andere taken te verrichten, ideaal voor bedrijven die veel maatwerk leveren of kleine oplages produceren – dan is het moeilijk of zelfs onmogelijk om daarvoor financiering te krijgen van een bank. Terwijl de ontwikkeling van je bedrijf zónder cobot stagneert.” Ook kan de confederatie bedrijven in staat stellen om pieken makkelijker op te vangen door personeel uit te wisselen. “Door de geografische spreiding van de bedrijven en de verschillende specialisaties zijn bedrijven niet per se elkaars concurrenten – dat maakt het samenwerken al interessanter.” Meijer is al in gesprek met andere metaalbedrijven; de reacties zijn overwegend positief. “Ik durf het wel aan om private investeerders warm te maken voor de financiering van de opstart van zo’n samenwerkingsverband.”
Nieuwe lichting medewerkers
Wat ook speelt bij de metaalbedrijven – en inmiddels in alle sectoren in Nederland – is het tekort aan goed geschoold personeel. “Dat we in Nederland al generaties lang te horen krijgen dat werken in de metaal vies, zwaar en ongezond is, heeft niet echt bijgedragen aan een positief imago. Terwijl die tijd van vies, zwaar en ongezond ver achter ons ligt. Hi-tech, cobots en innovatieve lastechnieken geven een accurater beeld van de metaalsector in Nederland”, vertelt Meijer. Het aantal jongeren dat kiest voor een carrière in de maakindustrie groeit wel wat, maar niet snel genoeg. “Nog een reden dat kúnnen investeren in bijvoorbeeld cobots en automatisering de hoogste prioriteit moet krijgen – het tekort aan medewerkers is nu al een probleem en dat probleem wordt de komende jaren alleen maar groter. De structurele oplossing daarvan vraagt om een regionale of landelijke aanpak in het onderwijs en in het werkveld. Samenwerking is ook dan de rode draad”, zegt Meijer.
Drive telt dubbel
Meijer breekt graag een lans voor ‘zijn’ sector. Wie eenmaal weet wat werken in de metaal inhoudt gaat er nooit meer weg, zegt hij: “Passie is zo’n clichéwoord en liefde voor het vak, dat klinkt misschien niet zo stoer. Toch dekt het wel de lading. Het werk is – zeker bij kleinere en middelgrote bedrijven – afwisselend, van hoog niveau en vooral heel relevant. De maakindustrie in Nederland speelt een cruciale rol in de economie als geheel.” Je drive telt dubbel, benadrukt Meijer. “Je werk, dat wat je maakt, het doet ertoe. Bovendien verdien je een prima salaris: goede lassers en metaalbewerkers zijn goud waard.”
