Veel Chinese kenniswerkers die in Nederland werken in bijvoorbeeld engineering, softwareontwikkeling of ICT, kiezen ervoor om terug te gaan naar hun land van herkomst. Dat blijkt uit de nieuwe Flexmonitor, een jaarlijkse data-analyse van The Payingit Group. Het Amsterdamse uitzendbedrijf dat gespecialiseerd is in het bemiddelen van kennismigranten ziet daarnaast een enorme stijging in het aantal werkende vluchtelingen, een gevolg van de Russische invasie in Oekraïne.
Payingit International, het bedrijfsonderdeel van The Payingit Group dat werkt met personeel van buiten de Europese Unie, heeft het aantal Chinese uitzendkrachten in een jaar tijd met 12 procent zien teruglopen. Met de uittocht van Chinese kenniswerkers in Nederland zet er een trend door. In coronajaar 2020 was al sprake van een behoorlijke afname en in 2021 kwamen er nauwelijks nog Chinezen bij. Volgens Cees Maat, directeur van The Payingit Group, heeft de beslissing van veel Chinezen om nu weer naar huis te gaan te maken met het einde van het uiterst restrictieve coronabeleid van de Chinese regering. Voor de uitzender, branchegenoten en andere werkgevers betekent die terugloop dat zij hun medewerkers van dichterbij moeten proberen te halen. Ook wordt een deel opgevangen door de aanhoudende instroom van Indiase kenniswerkers.
Solliciterende Russen betuigen steun aan Oekraïne
De actualiteit is ook goed terug te zien in het aantal vluchtelingen dat The Payingit Group plaatst bij bedrijven. Dat is als gevolg van de Russische invasie in Oekraïne 2022 bijna verdrievoudigd. “We zien dat er veel Oekraïners naar Nederland komen. Het overgrote deel daarvan vindt snel een baan”, aldus Maat. Ze zijn doorgaans praktisch opgeleid en vinden hoofdzakelijk werk in productie of verwerking. Voordat de oorlog in Oekraïne uitbrak was er een flinke toename van het aantal Oekraïners dat in de bouw kwam werken, maar daar is niet veel meer van terug te zien nu in het thuisland voor weerbare Oekraïense mannen een uitreisverbod geldt.
Het aantal Russen bij Payingit, doorgaans hooggeschoolde kenniswerkers, bleef gelijk. Bij de uitzender is wel opgevallen dat veel Russische kenniswerkers in hun sollicitatiebrief of cv hun steun aan Oekraïne kenbaar maken, bijvoorbeeld met een blauw-gele vlag of in woorden. Ook maken veel Russische kenniswerkers gebruik van de mogelijkheid om de Israëlische nationaliteit te voeren.
Meer Spaans op de Nederlandse werkvloer
Een doorzettende trend is het groeiende aantal Spanjaarden dat in Nederland praktisch geschoold werk doet. Dat nam afgelopen jaar toe met 8,6 procent. Al langer kan er steeds meer Spaans worden gehoord op Nederlandse werkvloeren en dan vooral in de productiesector. Tussen 2019 en 2021 groeide het aantal Spaanse medewerkers bij Payingit al met een forse 35 procent. Maat: “De werkloosheid ligt er vooral onder jongeren relatief hoog en de lonen laag, zeker sinds het afgelopen jaar aantrekkelijker is geworden voor Spanjaarden om in Nederland te gaan werken.” Ook ziet Payingit een grote aanwas van het aantal Britse kenniswerkers. Die verklaart Maat door te wijzen op de vele overeenkomsten tussen Nederland en Groot-Brittannië. “Er wordt in Nederland veel Engels gesproken en ons land ligt geografisch dichtbij. Vandaar dat áls kennismigranten uit Engeland emigreren, Nederland een populaire bestemming is.”
Hoogopgeleide kennismigranten zijn volgens het uitzendbedrijf momenteel vooral hard nodig in de technologische sector en de sector engineering, waar ook ICT en software-ontwikkeling onder vallen. Maat verwacht dat een groot deel van die tekorten kan worden opgelost door het aantrekken van Indiase en Oost-Aziatische kennismigranten. Tegelijk benadrukt hij het belang van een goede samenwerking tussen Nederlandse universiteiten en het bedrijfsleven om talentvolle buitenlandse alumni aan de Nederlandse arbeidsmarkt te binden. Naar praktisch opgeleiden is momenteel voornamelijk in de sectoren logistiek, productie en techniek een grotere vraag dan aanbod.
Nederland aantrekkelijker voor arbeidsmigranten
Het wordt voor praktisch opgeleide arbeidsmigranten uit bijvoorbeeld Polen en Spanje aantrekkelijker om die vacatures in te vullen, denkt Maat. “In het afgelopen jaar zijn de minimumlonen al met 10 tot 14 procent verhoogd en daar komt dit jaar in juli weer wat bij.” Ook de kennismigranten zijn er afgelopen jaar op vooruitgegaan. Hun lonen stegen gemiddeld met 3,4 procent. Hoewel die salarissen relatief minder groeiden dan die van de praktisch opgeleide arbeidsmigranten, is de loonstijging in euro’s vergelijkbaar. Om het tekort aan praktisch geschoolde arbeidskrachten in Nederland op te lossen is volgens Maat wel snel een oplossing nodig voor het huisvestingsprobleem. “Daarbij is erg belangrijk dat die oplossing duurzaam is, in tegenstelling tot huisvesting op vakantieparken, met acht man in een huisje in woonwijken of in ‘Polenhotels’.”
