Nederland is koploper in Europa, en nummer twee van de wereld, in hoeveelheid zonnestroomcapaciteit per hoofd van de bevolking – zo bracht Solar Power Europe gisteren naar buiten. Onderzoek door SEO Economisch Onderzoek in opdracht van Vattenfall bevestigt de belangrijke rol van zonnestroom in de energietransitie. Tussen 2016 en 2021 is er bijna 13 gigawatt aan vermogen voor groene stroom bijgekomen in Nederland, waarvan driekwart uit zon. Consumenten hebben daaraan een wezenlijke bijdrage geleverd: ruim een kwart van het totale nieuwe vermogen komt van zonnepanelen op consumentendaken.
“Wat ons betreft is de belangrijkste stap op weg naar fossielvrij leven dat we meer duurzame energie opwekken. Er is simpelweg nog veel te weinig in Nederland. Daarom hebben we SEO Economisch Onderzoek gevraagd te kijken naar waar nu echt het verschil wordt gemaakt,” stelt Cindy Kroon, Directeur Klanten bij Vattenfall. “Zonder investeringen geen nieuwe, duurzame opwekcapaciteit, en daarbij telt elke cent – of die nu uit de portemonnee van een consument komt, of uit de investeringsportefeuille van grote bedrijven: elke stap doet ertoe. En daarom hebben we breder gekeken dan alleen de energiesector, en juist ook zonnepanelen op daken van consumenten meegenomen in de telling. En wat blijkt: consumenten leveren hiermee inderdaad een cruciale bijdrage.”
Naast consumenten maken enkele grote investeerders het verschil. Vattenfall investeert netto het meest, maar ook niet-energieleveranciers investeren flink in nieuwe, duurzame opwekcapaciteit. In de lijst van netto investeringen scoort Shell bijvoorbeeld de derde plek, en ook chemiebedrijf BASF en verzekeringsmaatschappij Allianz zien het belang van duurzaam.
In het onderzoek valt bovendien op dat er grote verschillen zijn tussen stroomleveranciers, kijkend naar investeringen. Partijen die hoog eindigen in het jaarlijkse duurzaamheidsonderzoek van Wise en Consumentenbond, investeren in veel gevallen niet of weinig in nieuwe capaciteit. Opvallend is verder dus de rol van de consument in de afgelopen jaren: zonnepanelen op woningen dragen voor ruim 25% bij aan de totale hoeveelheid nieuw gerealiseerd vermogen tussen 2016 en 2021. Naar verwachting zal dit beeld wel veranderen – de komende jaren wordt er flink gebouwd aan wind op zee.
Onderzoeksmethode
SEO Economisch Onderzoek heeft zowel gekeken naar gepland vermogen aan de hand van subsidieaanvragen (SDE+ beschikkingen) als naar gerealiseerd vermogen. SDE+ beschikkingen geven namelijk wel een goede indicatie van de toegekende subsidies voor onder andere wind- en zonneparken, maar laten niet zien wat er daadwerkelijk is gebouwd – zo is meer dan de helft van de beschikkingen nog niet gerealiseerd. Daarom is bijvoorbeeld ook gekeken naar cijfers van CBS over opgesteld vermogen. GroenLeven komt uit dit onderzoek naar voren als de partij met de meeste SDE+ beschikkingen (1.473 MW), waar Vattenfall de grootste netto investeerder is in hernieuwbare opwek, met 1.295 MW in eigendom.
