Sinds september 2021 wordt bij Tata Steel in IJmuiden hard gewerkt om in 2045 naar een C02-neutrale staalproductie te gaan en over te stappen op de productie van groen staal met behulp van nieuwe energie, zoals waterstof. Uiteindelijk gaat Tata Steel schoner, groen en circulair staal produceren, met meer oog voor mens en milieu. In gesprek met Albert Kassies, directeur New Energy.
Ten eerste: zou je jouw rol als directeur New Energy willen uitleggen?
“Als directeur New Energy ben ik verantwoordelijk voor de energietransitie van Tata Steel. Uiteindelijk gaan onze installaties namelijk niet meer op kolen, maar op nieuwe energie, zoals waterstof, windenergie en biomethaan draaien. De markten rondom die nieuwe energiebronnen moeten echter nog verder ontwikkeld worden.
Bij die ontwikkeling is samenwerking met verschillende partijen, zoals leveranciers en transportpartijen, erg belangrijk. In mijn functie maak ik mij sterk voor die samenwerking.
Daarbij gaat nieuwe energie in de toekomst een groot deel bepalen van de kostprijs van ons groene staal. Dat betekent dat we op een goede en strategische manier onze energie moeten inkopen. Een groot voordeel is dat Tata Steel straks haar nieuwe en groenere installaties kan aansluiten op 2,1 gigawatt elektriciteit van de windzeeparken op de Noordzee. Maar het is ook de bedoeling dat uiteindelijk een groot waterstofnetwerk in Nederland gebouwd gaat worden, waar Tata Steel natuurlijk ook graag op aangesloten wil worden. Ik zorg ervoor dat die afspraken er komen en vervolgens goed verlopen.
Ten slotte houd ik mij bezig met de regionale en landelijke samenwerking over alles wat over de energietransitie gaat. Zo zit ik namens Tata Steel in het Bestuursplatform Energietransitie Noordzeekanaalgebied. Dit is een samenwerkingsverband van provincies, gemeenten en grote bedrijven, onder andere gericht op het afstemmen van keuzes rondom de energietransitie.”
Tata Steel wil uiteindelijk schoner, groen en circulair staal maken. Wat houdt dat precies in?
“Als Tata Steel zijn we momenteel met twee grote uitdagingen bezig. De eerste gaat over het verminderen van onze uitstoot van fijnstof en stikstofdioxiden richting onze omgeving. Binnen ons programma RoadmapPlus zijn we als sinds 2019 grote projecten aan het uitvoeren om bijvoorbeeld minder stikstofuitstoot en minder verwaaiing vanaf onze ets- en kolenvelden te realiseren. Denk aan onze DeNOx-installatie, waarmee de emissies bij die fabriek met ongeveer 80 procent verminderd zijn. Al die grote projecten bij elkaar zorgen dus voor een verbetering van de leefomgeving van onze medewerkers en directe buren. Deze maatregelen vallen onder een schonere productie.
Aan de andere kant willen we ons productieproces verder verduurzamen en zo een bijdrage leveren aan het behalen van de klimaatdoestellingen. Dat gaan we doen met nieuwe technologieën waarmee we uiteindelijk op een C02-neutrale manier staal kunnen gaan maken. Dit noemen we groen staal.
En circulair staal betekent dat we stap voor stap steeds meer schroot gaan recyclen. Op dit moment bestaat bij ons elk ton staal al uit 20 procent schroot. Met nieuwe installaties kunnen we stapsgewijs naar 30 en 50 procent.”
Wanneer zal nieuwe energie daadwerkelijk worden ingezet bij Tata Steel?
“Dat is nu lastig te zeggen. De waterstofmarkt ontwikkelt zich nog niet snel genoeg, waardoor groene waterstof nog erg duur is. Het plan is dat de nieuwe fabrieken daarom in eerste instantie overgaan op aardgas en groene elektriciteit. Daarna gaan we geleidelijk aardgas uitfaseren. Dat doen we het liefste met waterstof, maar biomethaan is ook een optie. Het kan ook nog zijn dat we tijdelijk C02 afvangen dat vervolgens ondergronds opgeslagen wordt. Vooral de ontwikkelingen binnen de verschillende energiemarkten en wat daarbij voor ons en voor onze klanten betaalbaar is, zullen bepalen wanneer welke energiebronnen gebruikt kunnen worden.”
Wordt nu eigenlijk al groen staal door Tata Steel geproduceerd?
“In principe verkopen wij al groener staal aan onze klanten; we maken immers al staal met minder C02-uitstoot door alle investeringen die we de afgelopen jaren hebben gedaan. Maar we willen ook echte installaties bouwen waarmee we volledig C02-neutraal staal kunnen maken. Die installaties zijn we nu aan het ontwerpen. En tegelijkertijd zijn we bezig om dat te kunnen financieren en om de vergunningen rond te krijgen. Pas als dat allemaal rond is, kunnen we daadwerkelijk gaan bouwen. Aangezien de nieuwe installaties gekoppeld worden aan de huidige fabrieken die moeten blijven draaien, is dat een enorme uitdaging. En we sluiten uiteindelijk ook nog twee fabrieken die we niet meer nodig hebben, Kooks- en Gasfabriek 2 en Hoogoven 7. Dit alles vraagt om goede planning en ook afstemming met de vele leveranciers met wie we samenwerken. Het is een enorme klus die jaren gaat duren.”
Binnen jouw werk spreek je veel met andere bedrijven die ook vol in de energietransitie zitten. Wat speelt er zoal bij hen?
“Er zijn best veel zorgen over de grootte van de afname van groene energie in de toekomst. We zijn nu wel heel veel windparken aan het bouwen, maar als de industrie niet gaat elektrificeren, dan heeft het ook weinig zin om windparken te bouwen. Het een versterkt het ander. Daarnaast wordt veel aangegeven dat er een gelijk speelveld moet komen met onze omringende landen. De netwerkkosten voor elektriciteit liggen in Nederland namelijk een flink stuk hoger dan in bijvoorbeeld België, Frankrijk, Duitsland. Als je elektrificatie onaantrekkelijk maakt door hoge netwerkkosten, remt dat uiteindelijk de vergroening. Daaraan zou vanuit de Nederlandse overheid echt iets gedaan moeten worden.”
Voor meer informatie over Tata Steel zie www.tatasteelnederland.com/groenstaal.