Een brede samenwerking tussen verschillende sectoren maakt het mogelijk dat vrachtwagens in Noord-Holland in 2020 gaan rijden op duurzame waterstof direct uit wind. Dankzij de DKTI subsidie kan het project DUWAAL nu starten met haar eerste waterstoftankstation. DUWAAL richt zich op een integrale keten om een doorbraak in waterstoftechnologie te forceren binnen duurzame mobiliteit. Na jaren van onderzoek met gerenommeerde partijen worden de eerste concrete stappen gezet om een waterstoftankstation op te zetten in Alkmaar.
Waterstof als brandstof
Het vernieuwende is om direct in de windturbine de elektrolyse plaats te laten vinden, waardoor er meteen waterstof wordt geproduceerd. Deze methode biedt nieuwe optimalisaties binnen de windturbine en voorkomt veel elektrische verliezen, waardoor een waterstofmolen meer en goedkoper energie kan produceren dan een traditionele windmolen. Vervolgens wordt de duurzaam geproduceerde waterstof ingezet als groene transportbrandstof, waardoor niet alleen CO2, maar tevens veel luchtverontreiniging wordt vermeden. Uit onderzoek komt naar voren dat rijden op waterstof uit windenergie binnen redelijke termijn goedkoper wordt dan rijden op fossiele brandstof.
Thijs Pennink, directeur van Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, ziet waterstof als een van de belangrijkste pijlers in het behalen van de energiedoelstellingen van de regio: “Holland boven Amsterdam is bij uitstek geschikt als proeftuin voor waterstofinnovaties. Er is ruimte en kennis, en we hebben ook een belangrijke historie in de offshore. Hierdoor beschikken we over een sterke gasinfrastructuur, zoals de offshore gasleidingen die bij Den Helder het land binnen komen. Met de afbouw van de fossiele industrie biedt waterstof mooie nieuwe kansen voor het bedrijfsleven in de regio.”
Alkmaarse Wethouder Elly Konijn-Vermaas, portefeuille Duurzame Mobiliteit, ziet het realiseren van het waterstoftankstation in Alkmaar als zeer welkom om de beoogde verbetering in luchtkwaliteit daadwerkelijk te gaan realiseren. “Alkmaar zet in op de verbetering van de luchtkwaliteit in de stad. Zo is de binnenstad van Alkmaar al autoluw. Ook het wagenpark van de gemeente proberen we steeds meer te verduurzamen. Veel is al elektrisch en ook waterstof is daar een belangrijke energiedrager. Duurzaamheid is een belangrijke pijler in het coalitieakkoord dat het college uitvoert. Ook het bedrijfsleven zet stappen zoals bijvoorbeeld het bedrijf RAVO dat een veegauto op waterstof ontwikkelt en het bedrijf HYGRO dat in de incubator IDEA de eerste waterstof windmolen ontwikkelt.”
Proeftuin “DUWAAL Alkmaar Boekelermeer”
Onder leiding van HYGRO, ondersteund door Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (NHN) en New Energy Coalition, heeft een consortium met GP Groot, RAVO, ECN part of TNO, Fleetcraft, Composite Analytica en de firma E-Trucks Europe BV de DTKI-Transport subsidie (Demonstratieregeling Klimaat Technologieën en -innovaties in transport) aangevraagd om een proeftuin op te zetten als onderdeel van het demonstratieproject DUWAAL. De waterstof uit de windmolen wordt straks gedistribueerd naar verschillende tankstations door heel Noord-Holland. Het doel van deze eerste proeftuin is het realiseren van een eerste waterstoftankstation, twee waterstofvrachtwagens en een waterstofveegmachine. Daarnaast is de proeftuin bedoeld om de techniek verder te ontwikkelen en experimenten met nieuwe vormen van mobiliteit op te zetten om zo het herhalingspotentieel te vergroten.
Zo zal de firma RAVO haar bekende veegmachine ontwikkelen naar een waterstof aangedreven versie. RAVO verwacht veel van deze ontwikkeling gezien de sterke behoefte aan emissievrije mobiliteit in de binnensteden en de mogelijkheden die waterstof voor hun producten biedt.
Daarnaast helpen ECN part of TNO en Composit Analytica mee in de ontwikkeling van een geïntegreerd opslag, transport- en distributiesysteem voor waterstof. Samen met HYGRO ontwikkelen ze een model waarmee de geïntegreerde waterstofdistributie en tankinfrastructuur geoptimaliseerd kan worden en waaruit de kansen en beperkingen van cold compressed waterstof duidelijk naar voren komen. De verwachting is dat door dit onderzoek waterstof straks goedkoper aan de pomp aangeboden kan worden.
Het bedrijf Fleetcraft heeft als resultaat van het project samen met HYGRO een nieuw bedrijf op gezet, genaamd MOBIHY. MOBIHY stelt zich ten doel keten breed vraag en aanbod te organiseren van waterstof elektrische transportmiddelen en doet dat door full operationeel lease, inclusief waterstof aan te bieden. Daarnaast heeft MOBIHY verschillende afvalinzamelingsbedrijven samengebracht om gezamenlijk vuilniswagens op waterstof te gaan organiseren. In dit project zullen twee waterstofvrachtwagens als demonstratie wagens worden ingezet.
Het eerste Alkmaarse waterstoftankstation wordt gevestigd bij het NXT tankstation op bedrijventerrein Boekelermeer en het tweede zal snel volgen bij het NXT tankstation in Westzaan op bedrijventerrein Hoogtij in Zaanstad. GP Groot heeft het NXT concept ontwikkeld. Beide waterstoftankstations worden volgens de internationale geldende richtlijnen ingericht, zodat iedereen er terecht kan en worden gezamenlijk geëxploiteerd door GP Groot en HYGRO. Het tankstation op de Boekelermeer in Alkmaar zal worden uitgerust met een 350 bar vulpunt voor zwaar vervoer en 700 bar vulpunt voor personenauto’s. Als de realisatie volgens plan verloopt kan halverwege 2020 voor het eerst waterstof worden getankt.
Genoeg duurzame waterstof voor 100 vrachtwagens
“Op het waterstof uit de molen kunnen minstens 100 vrachtwagens gaan rijden”, vertelt Jan Willem Langeraar van HYGRO. “We nodigen gemeentelijke diensten, transporteurs en particulieren uit om deel te nemen als gebruiker van het waterstofstation. Geïnteresseerden in waterstoftoepassingen voor vrachtwagens kunnen contact opnemen met Jan Willem Gosseling van MOBIHY of bij Erik Metselaar van GP Groot. Particulieren kunnen zich wenden tot hun Hyundai en/of Toyota dealer.”
