Dat de gemeente Amsterdam voor een grote vernieuwingsopgave staat als het gaat om de kademuren kan niemand zijn ontgaan. De slechte kwaliteit van de bestaande kademuren zorgt voor steeds meer noodmaatregelen in de stad. De grachtengordel verandert langzaam in een gordel met vooral stalen damwanden, in plaats van het prachtige historische beeld. In 2017 kwam de gemeente Amsterdam tot de conclusie dat het vervangen van de kademuren te langzaam ging en werd er gezocht naar een innovatieve oplossing, waarmee radicaal verbetering zou ontstaan. Dit betekent, de kademuren vernieuwen in een veel hoger tempo, met minder hinder voor de omgeving en tegen lagere kosten. Na een intensieve aanbestedingsprocedure was G-Kracht één van de drie partijen die in een pilot omgeving aan de slag mocht gaan. Deze pilot is recent succesvol afgerond, een knap staaltje techniek. Toch, een nieuwe innovatie toepassen blijft spannend. In theorie kan alles er goed uitzien, maar hoe gaat het in de praktijk?
G-Kracht, een sterke combinatie
G-kracht is een sterke combinatie van drie verschillende bedrijven, Aannemingsmaatschappij Van Gelder uit Nijkerk, Giken Europe uit Almere en Gebr. de Koning uit Papendrecht. De kracht van deze combinatie zit in de specifieke kennis van de partners. Van Gelder is zeer bekend in Amsterdam en sterk in infra en omgevingsmanagement, Giken is onderdeel van het Japanse Giken LTD en brengt vanuit Japan innovatieve oplossingen in en Gebr. de Koning is enorm sterk in de uitvoering van waterbouwkundige constructies.
Werken vanuit een sterk concept en een scherpe visie
In 2020 ondertekenden de partners de Samenwerkingsoverkomst en vrijwel direct daarna ging het team enthousiast aan de slag met het uitwerken van het technische concept en het voorbereiden van de pilot. Dit deden zij vanuit een scherpe visie en een helder en concreet gemeenschappelijk doel: De impact op de stad moest tot een minimum worden beperkt en de innovatie moest op 80% van de kades toepasbaar zijn.
Een zeer innovatieve manier van werken
De oplossing van G-Kracht is inventief en een technische uitdaging. Lange buispalen worden door de bestaande kademuren geboord, tot op een diepte van 22 meter, met een snelheid van 6 à 7 buispalen per dag. Stapje voor stapje nemen de buispalen de belasting van de oude kademuur over. Tussen de lange buispalen, komen korte buispalen. Dit zorgt ervoor dat de kade gronddicht wordt. Een aantal buispalen heeft gaten en een filterconstructie. Dat is nodig om de waterstanden voor en achter de kademuur op hetzelfde niveau te houden. Na het aanbrengen van de buispalen worden trekankers aangebracht, daarna begint de volgende klus: het verwijderen van het voorste gedeelte van de bestaande kademuur. De rest van de oude kadeconstructie blijft staan. Hierdoor bespaart G-Kracht tijd en geld én heeft de omgeving zo min mogelijk last van de werkzaamheden. Tegen de buispalen worden vervolgens nieuwe betonelementen aangebracht. Deze zijn in de fabriek al voorzien van metselstenen, met hetzelfde aanzien als de bestaande muur. Uiteindelijk worden de dekstenen teruggeplaatst en wordt het opengebroken straatwerk hersteld.
Het GRB-systeem, weinig hinder en dat is onderscheidend in de binnenstad
De pilot van G-Kracht werd uitgevoerd aan het Singel in Amsterdam, ter hoogte van de huisnummers 280 t/m 346. Een bijzondere gracht, middenin het centrum van de stad. Op deze drukke locatie met veel invloeden van buitenaf, stond het veroorzaken van zo min mogelijk hinder voor de omgeving, hoog op de agenda van de opdrachtgever. Speciaal voor de kademuren in Amsterdam heeft G-Kracht daarom het Giken Reaction Based-systeem ontwikkeld. Dit systeem onderscheidt zich doordat het materieel zich verplaatst over het eigen werk, dus over de nieuw aangebrachte kadeconstructie. Al het verkeer langs de gracht kan ter hoogte van het werkvak gewoon passeren en dat geldt ook voor het vervoer over het water. Om een veilig bouwterrein te creëren, zijn alleen de parkeervakken langs de kade uit gebruik genomen. Met deze innovatieve manier van werken behoren tijdelijke bouwkuipen tot het verleden. De pilot is precies volgens planning verlopen zonder noemenswaardige tegenslagen of verrassingen gemeld. Het is de G-Kracht gelukt om aan te tonen dat deze innovatie niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk werkt.
Niet alleen technisch, ook duurzaam
De oplossing van G-Kracht is technisch van hoog niveau, maar de combinatie onderscheidt zich ook op het gebied van duurzaamheid. Het behoud van de acht bomen langs de kade is hiervan een voorbeeld, deze zijn niet verplaatst. Voor de burgers van Amsterdam is dit een belangrijke toegevoegde waarde. Met de speciale techniek van G-kracht zijn de bomen eerst beschermd en daarna is onder de kroon van de bomen doorgewerkt, zonder schade aan te richten. Dit is prima verlopen want ook de recente storm heeft geen impact gehad. De nieuwe kadeconstructie is vrijwel volledig geluidarm en trillingvrij aangebracht. Ook dit leverende veel positieve reacties van omwonenden op. Tot slot, dit project is deels emissieloos uitgevoerd en inmiddels is het concept verder doorontwikkeld, in toekomstige situaties kan alles volledig emissieloos plaatsvinden. Belangrijke voorwaarde is wel, dat de stroompunten voldoende elektriciteit kunnen leveren.
Vervolg
In juli 2023 is de pilot afgerond en is de kade zo goed als oud, maar dan beter, teruggeleverd aan de gemeente Amsterdam. Het is nog even wachten, maar als de gemeente onze innovatie goedkeurt, gaat G-kracht de komende 4 tot 8 jaar verder met het vernieuwen van de kademuren.