Waardering van de onderneming bij echtscheiding

Bij de scheiding van een ondernemer is de waardering van de onderneming vaak een punt van discussie. Het kan zijn dat de waarde van de onderneming op grond van de huwelijkse voorwaarden in de verrekening betrokken dient te worden of dat de onderneming in een (beperkte) gemeenschap van goederen valt.

De waardering dient plaats te vinden in de context van een echtscheiding, waarbij het uitgangspunt is dat de onderneming op een verantwoorde wijze kan worden voortgezet. De gescheiden ondernemer zal zijn onderneming als bron van inkomsten voor zichzelf en zijn voormalig gezin willen voortzetten.

Om de waarde van de onderneming vast te stellen wordt in de echtscheidingspraktijk door rechters meestal de intrinsieke waarderingsmethode of de Discounted Cashflow methode (DCF-methode) gehanteerd. De intrinsieke waarde is gestoeld op het eigen vermogen, terwijl de DCF-methode uitgaat van de toekomstige opbrengsten van de onderneming.

Bij eenmanszaken en besloten vennootschappen waarbij de directeur-grootaandeelhouder de spil is van de onderneming, is een waardering van de onderneming op basis van toekomstige verwachte opbrengsten te risicovol. Als de ondernemer ziek wordt of er zijn andere onverwachte gebeurtenissen (zoals de vrij recente coronacrisis) dan heeft dit direct invloed op de opbrengsten en dus de waarde van de onderneming. Bij dergelijke ondernemingen wordt dus meestal gewaardeerd aan de hand van het eigen vermogen.

Bij grotere ondernemingen wordt in de regel gebruik gemaakt van de DCF-methode. De waarde van de aandelen wordt gerelateerd aan de toekomstige resultaten. Dit omdat een overnemende partij in feite de toekomstige inkomsten van de onderneming overneemt. In een dergelijke situatie zegt de intrinsieke waarde niets over de (markt)waarde van de onderneming en vormt daarvoor dan ook geen juiste basis.

De gekozen methodiek en de gehanteerde uitgangspunten kunnen grote invloed hebben op de uitkomst van de waardering en dus op de continuïteit van het bedrijf. Mocht je er samen met je (ex)partner niet uitkomen, dan is het van essentieel belang dat in een procedure voor de rechter goed wordt onderbouwd welke methode dient te worden toegepast en welke uitgangspunten daarbij dienen te worden gehanteerd.

Tip: laat je goed informeren over de verschillende waarderingsmethoden en bedenk goed welke uitgangspunten voor de waardebepaling van belang zijn.