De vaststelling van alimentatie bij scheidende ondernemers

Als scheidende ondernemer sta je voor diverse uitdagingen, waaronder het alimentatievraagstuk. Bij een ondernemer die zijn onderneming in de vorm van een eenmanszaak voert is de bedrijfseconomische winst het uitgangspunt voor de vaststelling van de financiële draagkracht voor het kunnen betalen van alimentatie. In de praktijk wordt vaak het gemiddelde van de winsten van de voorgaande drie jaren als uitgangspunt genomen. Dit dient als basis voor de vraag welke winst de ondernemer redelijkerwijs kan genereren voor het betalen van alimentatie, terwijl de bedrijfscontinuïteit behouden blijft.

Kasstroomoverzichten
In het belang van de continuïteit van de onderneming is het belangrijk dat er niet alleen wordt uitgegaan van de winst. Er moeten immers ook voldoende liquide middelen beschikbaar zijn om de alimentatie te kunnen betalen. Daarom is het van essentieel belang dat er niet alleen wordt gekeken naar de te verwachte winst, maar dat bij de bepaling van de draagkracht ook de kasstroomoverzichten worden meegenomen. 

Een kasstroom geeft de in- en uitstroom van liquide middelen van een onderneming aan, ofwel het verschil in geld dat de ondernemer (daadwerkelijk) ontvangt en het geld dat de ondernemer (daadwerkelijk) uitgeeft in een bepaalde periode. De winst van een onderneming is immers niet gelijk aan het daadwerkelijke bedrag dat een ondernemer in een bepaald jaar op zijn bankrekening ontvangt (de daadwerkelijke kasstroom). Hoge aflossingsverplichtingen in verband met investeringen drukken de winst bijvoorbeeld niet, maar verminderen wel de beschikbare kasstromen voor het uitkeren van een inkomen aan de ondernemer. Anderzijds leiden afschrijvingen tot een lagere winst, maar niet tot minder beschikbare kasstromen. Kasstromen weerspiegelen dus nauwkeuriger wat de ondernemer daadwerkelijk kan betalen aan alimentatie.

Hoewel de winsten wel belangrijk zijn om de ‘verdiencapaciteit’ van de onderneming aan te geven, kunnen grote investeringen de liquiditeitspositie van de onderneming substantieel beïnvloeden. Het gebruik van de toekomstige verwachte winst als enige maatstaf voor de vaststelling van de draagkracht van een ondernemer – zonder te bekijken of de alimentatie ook daadwerkelijk kan worden betaald – kan dus leiden tot de vaststelling van een te hoge alimentatie. In de praktijk zal de winst immers vrijwel altijd afwijken van de werkelijk ontvangen euro’s (kasstroom).

Scheiding
Een tip: in het geval dat alimentatie aan de orde is bij een scheiding van een ondernemer met een eenmanszaak, stel dan kasstroomoverzichten op. Deze kunnen inzichtelijk maken dat het daadwerkelijke financiële plaatje aanzienlijk kan afwijken van de winstcijfers. De alimentatie wordt dan zoveel mogelijk in overeenstemming met de werkelijkheid vastgesteld.

Martine Gunter

Mediator / Familierechtadvocaat bij SchootsGunter