Cliëntenbelang Amsterdam is een onafhankelijke belangenbehartiger met een duidelijk doel: de kwaliteit van leven verbeteren van mensen met een beperking, chronisch zieken, kwetsbare ouderen en mantelzorgers. Dit wordt gedaan op het gebied van zorg, jeugdhulp, toegankelijkheid, vervoer, werk, geldzaken en wonen. Over het laatste onderwerp gingen wij in gesprek met directeur Deborah Lauria en Ruud Fiere, Projectleider participatieprojecten en wonen.
Op dit moment is het in heel Nederland ook in Noord-Holland ontzettend moeilijk een passende woning te vinden. En wat passend is voor de een, is dat nog niet voor de ander. Bijvoorbeeld als je ouder bent en moeite hebt met traplopen. Of omdat je een lichamelijke of geestelijke beperking hebt. Ruud: “Door een tekort aan geschikte woningen voor onze doelgroepen is het dringen op de woningmarkt. Daarnaast is er te weinig goede zorg en ondersteuning voor mensen die zelfstandig willen wonen. Veel mensen lopen dan ook op tegen belemmeringen die zelfstandig wonen onmogelijk maken en waar de toegankelijkheid binnen een complex of de directe omgeving ernstig te wensen overlaat. Ook zien we vaak dat projectontwikkelaars en architecten te weinig gebruikmaken van de kennis van de mensen om wie het gaat: ervaringsdeskundigen. Hierdoor weten zij niet waar bewoners behoefte aan hebben.” Deborah: “Cliëntenbelang bouwt aan een netwerk zodat die ervaringsdeskundigheid beter wordt ingezet bij nieuwbouwprojecten.”
Inclusief bouwen
Met trainingen, bijeenkomsten en overleg zorgt Cliëntenbelang dat medewerkers van de gemeente, zorginstellingen en woningcorporaties meer weten over woonrechten, de behoeften en mogelijkheden van Amsterdammers met een beperking en hun mantelzorgers. Ervaringsdeskundigen worden zoveel mogelijk betrokken in de ontwikkeling en uitvoering van woonplannen en woonbeleid. Ruud: “Een van de resultaten hiervan is het project ‘Samen Beter Bouwen’. Met Ieder(in), een netwerk voor mensen met een beperking of een chronische ziekte, zijn we dit project gestart om tot instructies te komen die moeten leiden tot echt inclusief bouwen.” Deborah: “Dat is bouwen waarbij alle betrokken partijen structureel rekeninghouden met de verschillende beperkingen en barrières waarmee mensen te maken hebben.” Het is de bedoeling dat in juni 2024 de instructies afgerond zijn. Ervaringen worden opgedaan bij een nieuwbouwproject in Amsterdam – Noord en in Arnhem. Ruud: “Het projectteam bestaat uit beleidsmedewerkers van Ieder(in) en van Cliëntenbelang en een ervaringsdeskundige uit onze themagroep Wonen.”
Themagroep Wonen
Wat is dit precies voor themagroep? Deborah legt uit: “Binnen onze themagroep Wonen besteden we veel aandacht aan de deelname van mensen met ervaringskennis aan belangrijke overleggen die over huisvesting gaan. Het gaat dan om deelname op een gelijkwaardige manier aan het ontwikkelen van toekomstplannen, beleid én de uitvoering daarvan, met als doel de woonsituatie van kwetsbare bewoners te verbeteren.” Ruud: “In de themagroep zitten verschillende belangenbehartigers en vrijwilligers die zich inzetten voor mensen voor wie een passende woning niet vanzelfsprekend is. Bijvoorbeeld mensen met een fysieke of verstandelijke beperking of ouderen die zorg nodig hebben.” Deborah: “Binnen de groep bespreken we de problemen en mogelijkheden om er iets aan te doen. Hoe zorgen we ervoor dat de obstakels van deze groepen mensen in Noord-Holland meer aandacht krijgen”
Wooncirkels
Een voorbeeld van zo’n creatieve oplossing is de Wooncirkel. In de cirkel geldt voor alle bewoners dat begeleiding of ambulante zorg in de buurt is. Ruud: “Het betekent dat formele zorg en informele, laagdrempelige activiteiten van elkaar weten en in elkaars verlengde werken.” Deborah: “Maar een ongeval of een ziekte kan er ook voor zorgen dat er aanpassingen in je woonsituatie nodig zijn. In de Wooncirkel vind je dan in dezelfde buurt een woning die bij je past, met behoud van het netwerk om je heen.”
Het gaat daarbij niet alleen om woningen, maar ook over de hele inrichting van de buurt. Ruud: “Een buurt waar laagdrempelige basisvoorzieningen aanwezig zijn, maar ook leuke plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en waar zij iets voor elkaar kunnen betekenen. Voor het slagen van zo’n wooncirkel moet je wel de buurt meenemen en de buurtbewoners zelf de ruimte geven om er iets in te ontwikkelen. Juist zij kennen de buurtbewoners en de buurt; wat wel en wat niet werkt. Je komt er niet als je het centraal van bovenaf probeert te organiseren…”
Inclusie Agenda
Ruud: “Om meer bewustzijn voor mensen met een beperking te creëren, gaan we komend voorjaar in Alkmaar samen met Inclusionlab en de VN-ambassadeurs uit Noord-Holland voor mensen met een handicap een grote bijeenkomst organiseren voor wethouders, ambtenaren en bewoners om de Inclusie Agenda weer prominenter te maken. Elke gemeente moet deze hebben om al haar bewoners evenveel mee te kunnen laten doen, niet alleen met betrekking tot wonen, maar ook toegankelijkheid van de openbare ruimte, vervoer, werk en de zorg. Hoe kom je tot zo’n agenda? Hoe kun je ervaringskennis van mensen daarbij betrekken, wat zijn de belangrijkste prioriteiten per gemeente, dat is wat we gaan bespreken.” Deborah: “Het is een goed voorbeeld van hoe wij, door nauw in contact te staan met onze cliënten, problemen signaleren en vervolgens samen en met gemeente en netwerkpartners aan concrete oplossingen werken!”
Voor meer informatie over het goede werk van Cliëntenbelang Noord-Holland zie www.clientenbelang.nl. Cliëntenbelang is gevestigd in Jacob Bontiusplaats 9 in Amsterdam. Telefoon: 020 752 5100.
