Voor het beoogde doel in het Klimaatakkoord van 1.3 miljoen warmtepompen in 2030, komen we er naar verwachting maar liefst 400.000 tekort. Ondanks subsidies vraagt de overstap van gas naar een warmtepomp om een flinke investering en een verbouwing van de woning. Om versneld en in grote getale het gasverbruik in Nederland te beperken biedt Nederlandse startup Quatt een oplossing voor bestaande woningen. Hun slimme hybride warmtepompen zorgen dat de naar schatting 5 miljoen bestaande eengezinswoningen woningen in Nederland waarin nog geen warmtepomp is geïnstalleerd zonder verbouwing tot 80% van het gas af kunnen. Met €265.000 aan opgehaalde financiering staat Quatt in de startblokken om de adoptie van warmtepompen te versnellen. Het bedrijf heeft de ambitie om de komende 10 jaar 1.000.000 Nederlandse woningen te verduurzamen.
Met steeds ruimere subsidies zou je verwachten dat warmtepompen het Nederlandse straatbeeld zouden domineren. Alhoewel jaar in, jaar uit recordaantallen aan pompen geïnstalleerd worden, is het onvoldoende om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord te behalen. Gaan we op dit tempo door, dan is de verwachting dat er slechts 900.000 van de 1.300.000 beoogde warmtepompen zijn geïnstalleerd in 2030*. De benodigde hoge investering voor de installatie in bestaande woningen weerhoudt de transitie. Dit komt doordat de woningen onvoldoende geïsoleerd zijn om over te stappen op een volledig elektrische warmtepomp, de zogeheten ‘all-electric’. Daarnaast heb je hiervoor aangepaste radiatoren of vloerverwarming nodig. Dit maakt de ‘all-electric’ warmtepomp bij uitstek geschikt voor de nieuwbouw, maar voor de bestaande bouw is dit maar zelden een optie. Is er een verbouwing nodig dan kost ‘van het gas af gaan’ inclusief de warmtepomp al snel €16.000, waarbij subsidies al van het bedrag zijn afgehaald.
Miljoenen bestaande Nederlandse woningen tot 80% gasvrij
De oplossing zit in de inzet van hybride warmtepompen, waarbij de Cv-ketel ook in gebruik blijft en er geen additionele aanpassingen nodig zijn in de woning. Bij de inzet van de hybride warmtepomp verzorgt de ketel de productie van warm tapwater, en ondersteunt het de warmtepomp wanneer deze de warmtevraag niet aankan. Hiermee kunnen de naar schatting 7.5 miljoen bestaande woningen in Nederland zonder warmtepomp, voor minder dan een kwart van de kosten, zonder additionele investering in de woning tot 80% van het gas af.
Dit maakt de positieve milieu-impact van de hybride warmtepomp op nationale schaal vele malen groter dan bij all-electric warmtepompen. Zo dachten ook de broers, Bas en Marijn Flipse. “De hybride warmtepomp bestaat al enige tijd, maar is de afgelopen jaren nauwelijks doorontwikkeld. En dat heeft alles te maken met de markt en de leveringsketen, die innovatie in de weg staat,” aldus Bas. “Wanneer niemand een substantieel deel van de leveringsketen beheerst en de productontwikkeling ver van de eindgebruiker staat, is innovatie het kind van de rekening. Traditionele partijen blijven dan gewoon doen waar ze goed in zijn: importeren, verkopen of installeren.” En dus namen de broers met startup Quatt het heft in eigen handen door het concept van de hybride warmtepomp verder te ontwikkelen, te innoveren, en deze direct online aan de consument te bieden. Met €265.000 aan opgehaalde financiering staat de startup in de startblokken om de adoptie van warmtepompen te accelereren en duurzame impact te maken. De stip op de horizon is om de hybride warmtepompen van Quatt te installeren in tot wel 1.000.000 Nederlandse woningen.
Inzet AI voor slimme warmtepomp
De nieuwe hybride warmtepomp van Quatt heeft allereerst een opvallend en onderscheidend uiterlijk. Specifiek is gekeken naar Nederlandse woningen waarbij de warmtepomp straks in het zicht worden geplaatst. Echter zit de belangrijkste innovatie in de regeltechniek voor efficiënte inzet en lagere energiekosten voor de consument. Marijn legt uit: “Bij het toepassen van een hybride warmtepomp ontstaat een complex aansturingsprobleem. Ieder huis is verschillend, qua volume, isolatie en verwarmingstype. Daarnaast heb je te maken met twee verwarmingsbronnen: de warmtepomp en de Cv-ketel. In principe wil je de warmtepomp zoveel mogelijk gebruiken, maar de efficiëntie van de warmtepomp is niet constant en wordt lager naarmate de buitentemperatuur daalt. Ook werkt een warmtepomp op relatief lage temperaturen. Er zijn dus momenten waarop het voordeliger of noodzakelijk wordt om de Cv-ketel toch even aan te zetten. Tot slot heb je ook nog eens te maken met externe factoren, zoals fluctuerende elektriciteitsprijzen en natuurlijk het weer. Je wilt dus dat jouw warmtepomp hier allemaal rekening mee houdt, zodat deze vaker en efficiënter wordt ingezet, bijvoorbeeld wanneer de elektriciteitsprijzen laag zijn.” Quatt biedt een oplossing voor dit complexe regelprobleem met een geavanceerd, op Artificial Intelligence en Machine Learning gebaseerd aansturingssysteem. Hierdoor wordt de inzet van de hybride warmtepomp verhoogd, wat kan leiden tot een additionele kostenbesparing van tot ongeveer 20% ten opzichte van traditionele hybride warmtepompen*. Ten slotte worden de hybride warmtepompen van Quatt direct aan de consument geleverd, waardoor de huidige lange leveringsketens via fabrikant naar installateur naar de woning achterwege blijft. Dit resulteert in een prijs die gemiddeld 30-50% lager ligt dan die van traditionele hybride warmtepompen.
Helemaal van het gas af
Het argument dat Nederland met hybride warmtepompen niet écht van het gas af gaat leggen oprichters Marijn en Bas naast zich neer: “Natuurlijk wil je uiteindelijk helemaal van het gas af. Daarom maken we onze warmtepomp ‘all-electric ready’. De hardware en software is voorbereid op het aansluiten van een hoge-temperatuur warmtepomp die we in de toekomst op de markt zullen brengen. Hiermee kunnen de Nederlandse woningen stapsgewijs, makkelijk en betaalbaar helemaal van het gas af.”
