Noord-Holland wil meer duurzame energie opwekken. Daarover bestaat geen discussie. Maar waar dat moet gebeuren en hoe – dat ligt nog niet vast. “Draagvlak voor de plannen bij inwoners en bedrijven is belangrijk. En dat de omwonenden ook kunnen meeprofiteren van zonnepanelen en windmolens in hun buurt.”
Energie uit zon en wind, daar richten de provincie, gemeenten, waterschappen en andere betrokkenen zich op dit moment concreet op. “Waterstof is een belangrijke derde technologie waar we hier in Noord-Holland ook stevig op in willen zetten, omdat we er heel goede kansen voor zien. Zeker qua werkgelegenheid.” Voor gedeputeerde Edward Stigter staat één ding vast: Noord-Holland heeft goede papieren in Nederland als het om het opwekken van duurzame energie gaat. “Niet alleen waait het hier het hardst, de zon schijnt ook volop en er zijn veel platte daken in deze dichtbevolkte provincie. Bovendien omarmen ondernemers hier graag nieuwe ontwikkelingen. Wat ons betreft wordt Den Helder het waterstofwalhalla van Nederland.”
Waterstof wordt in de toekomst een belangrijke energiedrager, en de Noordzee zo dichtbij is een pluspunt. Windmolens op zee kunnen schone energie leveren om waterstof op te wekken, en het overschot aan energie van windmolens kan worden opgeslagen als waterstof. “Waterstof levert niet alleen schone energie op, maar ook banen voor aanleg en onderhoud, productie van onderdelen en innovatie. Het biedt bedrijven kortom legio kansen op allerlei vlakken. Wij willen daarin koploper zijn”, zegt Stigter.
Stevig draagvlak
Samen met de waterschappen en de gemeentes werkt de provincie een regionale energiestrategie (RES) uit. “Daarin leggen we vast hoe en waar we tot 2030 die duurzame energie met zonne- en windenergie gaan opwekken, en hoeveel dat in totaal kan opleveren. Bij het opstellen van die RES hebben we bewust de inwoners betrokken. Want breed draagvlak is cruciaal voor het succes van de plannen.”
In meer dan honderd verschillende (online) bijeenkomsten hebben duizenden inwoners en ondernemers ideeën aangedragen, bezwaren geuit en vragen gesteld. Waardevolle informatie voor de betrokken overheden. “Toegegeven, die interactie was soms best lastig. Toch verwachten we dat het een betere uitkomst oplevert, die op instemming kan rekenen”, zegt Stigter. Online discussiëren met zoveel mensen is minder leuk dan een ouderwetse bijeenkomst in een zaaltje, maar had wel een onverwacht voordeel: jongeren bleken beter vertegenwoordigd. En bij de online infobijeenkomsten waren nu vaak honderden deelnemers.
Opbrengst naar provincie
Stigter verwacht dat het bedrijfsleven op grote schaal kan profiteren van de energietransitie in het algemeen en concreet van de RES. “Platte daken op kantoorpanden en bedrijfshallen lenen zich bij uitstek voor de opwekking van zonne-energie. Ondernemers kunnen een gratis scan laten uitvoeren of dat ook in hun situatie geldt, en ook subsidie aanvragen. Sowieso renderen die panelen goed: in aanschaf zijn ze goedkoper en de energieopbrengst ligt veel hoger dan tien, vijftien jaar terug.” Bedrijven zouden ook kleine energiecoöperaties kunnen oprichten, of bijvoorbeeld investeren in technologische innovaties en zo zelf speler worden op een dynamische markt met ongekend toekomstperspectief.
Ondanks de grootse ambities én de gunstige omstandigheden wordt in Noord-Holland goed gekeken waar wel en niet ruimte is voor zonne- en windenergie, benadrukt Stigter. “In de RES focussen we meer op wind- en zonneparken die goed landschappelijk zijn ingepast en waar mogelijk meervoudig ruimtegebruik is. Of langs bestaande infrastructurele lijnen zoals de A9 en A7, of provinciale wegen en kanalen. Er komen geen grote windparken à la Wieringermeer meer bij. Bovendien willen we dat de inwoners en bedrijven in de provincie echt mee profiteren. De opbrengsten van de hier opgewekte energie moeten, bijvoorbeeld doordat omwonenden aandelen in zonneparken kunnen nemen, ook deels terug de provincie in.”
