Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland bestaat nu tien jaar. De netwerkorganisatie is vooral bekend van het bestrijden van incidenten. Maar ze doet meer om de regio veiliger te maken. Denk aan preventie, voorlichting en het voorbereiden van mensen en organisaties op onveilige situaties. De brandweer is het grootste en het meest zichtbare deel van de organisatie. Frank Kuntz is Afdelingshoofd Brandweerzorg en plaatsvervangend directeur van de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland.
Frank: “Tien jaar geleden zijn alle gemeentelijke brandweerkorpsen opgegaan in de regionale brandweer. Vervolgens zijn die ondergebracht bij de Veiligheidsregio. De afgelopen jaren werd de Veiligheidsregio beter zichtbaar. Dit kwam vooral door de coronamaatregelen en de noodopvang van asielzoekers en Oekraïners. De Veiligheidsregio functioneerde bij deze situaties als een crisisorganisatie en voerde de regie ter plaatse.
Voor de regio Zaanstreek-Waterland inventariseren we risico’s zoals brand, extreem weer, hoog water, aardbevingsrisico’s, infectieziektes etc. Een veiligheidsregio activeert tijdens elke crisis het benodigde netwerk en coördineert de bestrijdingsmaatregelen in samenwerking met partners. De brandweer is daarbij één van de goed geoefende uitvoeringsorganisaties.”
Specifiek voor de regio
Frank: “Onze regio bestrijkt het gebied van de gemeenten Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland en Zaanstad. Ze is wat kleiner dan een gemiddelde veiligheidsregio. Een specifiek kenmerk voor deze regio is dat hier veel verschillende gevaarlijke situaties voorkomen. Zowel op het land als op het water. Er is zware industrie in combinatie met landelijk gebied met recreatieterreinen, en het IJsselmeer natuurlijk.”
Onze organisatie bestaat voor 80% uit vrijwilligers en voor 20% uit beroepskrachten. We kunnen altijd vrijwilligers gebruiken. Ze zijn hard nodig en van harte welkom. Voor ondernemers is het waardevol wanneer ze een werknemer in dienst hebben die ook actief is als brandweervrijwilliger en uiteraard als BHV’er die zeer goed is opgeleid en getraind. Op deze manier heb je iemand in huis met extra oog voor veiligheid. De Veiligheidsregio stelt het op prijs als medewerkers hiervoor beschikbaar worden gesteld.”
Steeds meer nieuwe risico’s
Frank: “De risico’s waarmee we worden geconfronteerd veranderen mee met de maatschappij. Wij richten ons tegenwoordig meer op ‘de veilige energietransitie’. De snelle elektrificering heeft onze aandacht omdat het voor particulieren en ondernemers onderbelichte risico’s bevat. Accu’s kunnen bijvoorbeeld na verkeerde installatie of na een keer vallen brand veroorzaken. En accu’s en batterijen kom je tegenwoordig overal tegen. In apparatuur, gereedschappen, telefoons, voertuigen, maar ook in zonnepanelen en buurtbatterijen. Door de groei van elektrische initiatieven stapelen mogelijke risico’s zich op. Wij raden iedereen aan om heel bewust een fiets, telefoon of boor op te laden. Bij voorkeur overdag en als er iemand aanwezig is. En als een accu gevallen is: vervang ‘m dan. Met de toename van het aantal elektrische apparaten en de veroudering ervan zal brand vaker voorkomen. En instabiele batterijen zijn altijd brandgevaarlijk.
Voor ondernemers is een waarschuwing misschien nog belangrijker, want niemand wil dat een bedrijf failliet gaat. Een brand kost 10.000 euro per minuut. De trend laat zien dat een bedrijfsbrand vaak ook het einde van de organisatie betekent. Daar kan vaak een zak geld niet tegenop. De logistiek, je klanten en alle processen gaan immers gewoon door. Je slaat je dan voor je kop als de oorzaak een telefoon blijkt te zijn. Geef brand geen kans, en geef inspectie aandacht, tijd en ruimte.”
Aandacht voor senioren
Frank: “Een andere trend zijn senioren die steeds langer thuis wonen. Zo lang mogelijk zelfredzaam zijn is prachtig, maar het moet wel veilig blijven. Voorheen woonde deze groep in een bejaardenhuis die voldeed aan alle brandveiligheidseisen. Dat is in een eigen woning lang niet altijd zo. Achter de voordeur mag iedereen doen wat hij of zij zelf wil. Via ons netwerk van zorginstellingen en thuiszorgorganisaties doen we daarom veel om toch de juiste aandacht te vestigen op mogelijke risico’s.”