Roos Bottinga heeft de tweede open call gewonnen van Theater Bellevue en Het Nationale Theater. Haar inzending Wie was er eerst gaat over de clash tussen de kip, die een toneelstuk schreef en zelf ook de hoofdrol speelt, en de andere twee acteurs in het stuk. Deze nieuwe voorstelling zal in voorjaar 2025 vier weken te zien zijn in Theater Bellevue. De regie is in handen van Ada Ozdogan en wordt gespeeld door Hein van der Heiden, Esther Scheldwacht en June Yanez.
In november 2023 riepen Theater Bellevue in Amsterdam en Het Nationale Theater in Den Haag voor de tweede keer schrijvers uit Nederland en Vlaanderen op een voorstel te doen voor een nieuwe theatertekst. Inzenders moesten reflecteren op de vraag: “Hoe leren we (weer) luisteren naar de verzwegen stemmen van de natuur?”. Uit 59 geanonimiseerde inzendingen beoordeelde een leescommissie het plan Wie was er eerst van theatermaker Roos Bottinga als favoriet.
De leescommissie bestond uit Mahat Arab (Mensen Zeggen Dingen, Poetry Circle), Tom Helmer (dramaturg en programmamaker Theater Bellevue), Melissa Knollenburg (schrijver en Toneelschrijfhuis), Ada Ozdogan (regisseur), Esther Scheldwacht (ensemblelid Het Nationale Theater) en Remco van Rijn (dramaturg Het Nationale Theater).
Wie was er eerst
Een groep acteurs werkt aan de eerste voorstelling geschreven door een kip, die tevens ook de hoofdrol vertolkt. Omdat de kip niet in staat is zelfstandig communiceren met de mensen, is er een tolk ingeschakeld. Het publiek is getuige van de eerste repetitieweken, de première en een situatie die helemaal uit de hand loopt. Een situatie waarin de gelijkwaardigheid tussen dier en mens op het spel staat. De tekst is scherp, humoristisch, bevat een heel eigen, brutale toon, maar stelt tegelijkertijd belangrijke vragen over de verhouding tussen dier en mens, natuur en cultuur.
Roos Bottinga
Studeerde in 2022 af aan de Arnhemse Toneelschool. Ze liep stage bij SNACKBAR van Timothy de Gilde bij de Toneelmakerij en STUK VOOR STUK van de Theatertroep. Later maakte ze bij de Theatertroep ook DE MAN DIE ER GENOEG VAN HEEFT. Haar scriptie JE PAST NIET IN HET PLAATJE over hoezeer het vrouwelijk schoonheidsideaal nog steeds van invloed is op het werkveld werd in april 2023 in ingekorte vorm gepubliceerd onder dezelfde titel in de Theaterkrant. In 2023 maakte Roos haar debuut als theatermaker met de voorstelling IK HEB GEZONGEN OP MIJN MOEDERS BEGRAFENIS (EN ANDERE DINGEN WAAROP JE TROTS KUNT ZIJN) die ze zelf schreef en speelde. Ze werd in het schrijven begeleid door Tjeerd Posthuma en de regie lag in handen van Mara van Vlijmen.
“In dit stuk bevraag ik de dominantie van de mens over de natuur. Die dominantie zit, ondanks alle ‘green washing’, heel diep. Onze economische en maatschappelijke structuren zijn erop gebouwd. Zijn ervan afhankelijk. En we zijn het gewend. We hebben onszelf onttrokken van het ecosysteem om zo, zittend op onze zelfgemaakte troon, de rest te exploiteren. We vertellen elkaar al zo lang dat de natuur iets anders is dan wij dat we het zijn gaan geloven. Maar de natuur heeft ons niet nodig, wij hen andersom wél.” – Roos Bottinga
“We zijn dit jaar de zoektocht aangegaan naar verhalen die ons weer leren luisteren naar de natuur: dieren, planten, geesten, gronden. Wat Roos met haar verhaal laat zien is hoe kunst een dier agency kan geven, een eigen stem. Maar ook hoe verschrikkelijk complex dat is, hoeveel valkuilen er daarbij op de loer liggen. De absurditeit die we ervaren bij de gedachte aan een ‘stuk geschreven door een kip’ zegt al genoeg over de heersende verhouding tussen mens en dier. Ik ben verheugd dit traject samen met Roos, Bellevue, Ada, en ons gezelschap aan te gaan.” – atistiek leider Het Nationale Theater Eric de Vroedt
